SAMPER
SAMODZIELNA PRACOWNIA INFORMACJI OBRAZOWEJ
Marek Ostrowski
SAMPER LOGO

Pola na przedmieściach Warszawy w rejonie Lesznowoli to dziś dywan kolorowych plam jak na malarskim obrazie. W perspektywie najbliższych dziesięcioleci zostanie zabudowany aż po horyzont rozrastającą się metropolią. Być może w przyszłości niektóre ulice podążą widocznymi na zdjęciu podziałami, zapamiętując dzisiejszy układ przestrzenny. Ale równie dobrze może nikt nie zwrócić uwagi na urodę tego krajobrazu i zaplanuje od podstaw strukturę wielkomiejską z zupełnie innym porządkiem i harmonią przestrzenną.

Wstąpienie do Unii Europejskiej stworzyło całej Polsce ogromne możliwości rozwoju. Na naszych oczach dokonuje się skok cywilizacyjny w wielu dziedzinach życia: materialnych, kulturowych, ekonomicznych czy społecznych. Również w Warszawie nastąpił okres boomu inwestycyjnego. Nikt nie będzie jednak inwestował w obszar bez perspektywy rozbudowanej infrastruktury sieci transportowych: drogowych, kolejowych, lotniczych, energetycznych czy informatycznych.

Trwa przebudowa arterii drogowych i kolejowych, remontowanie głównych ulic miasta, ruszyła budowa drugiej nitki metra, powstają nowoczesne obwodnice i autostrady. Projekty realizowane są od razu perspektywicznie. Na zdjęciu nowoczesna trasa szybkiego ruchu Siekierkowska z już zaplanowanymi rozjazdami do sieci przyszłych ulic.

Stadion X-lecia wybudowany został na nadwiślańskich łęgach z gruzów miasta zwiezionych po II wojnie światowej. Przez ostatnie dziesięciolecia był wykorzystywany okazjonalnie i nie zawsze w zgodzie ze swoim przeznaczeniem. Szansa powierzenia Polsce i Ukrainie organizacji mistrzostw w piłce nożnej i napływające fundusze spowodowały podjęcie decyzji o całkowitej przebudowanie stadionu i jego rozległego otoczenia. To ostatnie, historyczne zdjęcie stadionu z funkcjonującym jeszcze bazarem na jego koronie. W perspektywie trzech lat powstanie tu nie tylko nowoczesny stadion narodowy, ale również nowoczesne centrum kongresowo-hotelowe. Dla Warszawy już rozpoczęło się odliczanie czasu do EURO 2012.

Warszawa, choć jest położona nad rzeką, praktycznie jest odwrócona od Wisły. Intencją władz miasta jest prowadzenie polityki, która pozwoli sprowadzić miasto znowu nad rzekę. Na nadrzecznych bulwarach powstały obiekty przyciągające mieszkańców i turystów. Wśród nich Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, czy Centrum Kopernik, którego budowa zacznie się w tym miejscu na przełomie 2008/2009. Będzie to jeden z ultranowowczenych symboli stolicy pozwalający każdemu przeprowadzać proste eksperymenty i poznawać tajniki świata nauki. Nad samą Wisłą, w bezpośrednim sąsiedztwie widocznego na zdjęciu pomnika warszawskiej syrenki - symbolu Warszawy, zacznie kształtować się publiczne nowoczesne centrum popularnonaukowe i dydaktyczne.

Muzeum Powstania Warszawskiego jest jednym z bardziej znanych i tłumnie odwiedzanych miejsc w Warszawie. Można o nim mówić ze względu na misję, którą niesie o bohaterskim powstaniu warszawskim. Ale należy też docenić jako obiekt publiczny - niezwykle ciekawy i udany przykład rewitalizacji. Ponad wiekową elektrownię tramwajową, na którą początkowo nie było pomysłu zagospodarowania, dostosowano w niezwykle udany sposób do potrzeb muzealnych. We wnętrzu zachowano wiele oryginalnych elementów, nawet dawny piec elektrowni. Zamiast niszczyć odchodzące w przeszłość zakłady daje się im się nowe życie.

Możliwości techniczne pozwalające dokonywać lotów na niskich wysokościach przy wykorzystaniu bezzałogowych, sterowanych falami radiowymi śmigłowców tworzą nowe perspektywy obserwacji przestrzeni. Urządzenia latające mieszczą się w bagażniku samochodu, a ich przygotowanie do lotu wymaga kilku minut. Potrafią lecieć w tunelach ulic, opuszczać się w niedostępne podwórka, przemieszczać się między wieżowcami cały czas przekazując doskonały obraz do odbiorników na ziemi lub do sieci internetowej.

Na zdjęciu bezzałogowy śmigłowiec prowadzony wprawną ręką Artura Gajdzińskiego dokumentuje z bliska posąg Zygmunta III Wazy. Król niczemu już się nie dziwi.




Wielka przebudowa miasta, która dokonuje się zarówno w przestrzeni publicznej, jak i, co równie ważne, w mentalności społeczeństwa, zaczęła się po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, a przyspieszyła decyzją o przyznaniu organizacji mistrzostw Europy. Mieszkańcy, widząc wyraźnie określony cel i sens działań, akceptują wszelkie codzienne uciążliwości wynikające z przebudowy miasta łącznie z gigantycznymi korkami komunikacyjnymi. Warszawa zmienia się i pięknieje z tygodnia na tydzień. Znane od lat miejsca zmieniają się tak szybko i tak bardzo, że trzeba uczyć się ich od początku. Modne stały się weekendowe spacery warszawiaków po Warszawie, pozwalające śledzić zmiany, a jednocześnie utrwalać w pamięci tę odchodzącą.

Rozwojowi miasta służy Strategia Rozwoju Warszawy. Jest to dokument perspektywiczny, opisujący cele i kierunki przekształceń miasta do 2020 roku. W październiku 2006 roku Rada Miasta przyjęła kolejny bardzo ważny dokument - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego - określające politykę zagospodarowania przestrzennego i zawierające wytyczne do sporządzania lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego. W Warszawie obowiązuje obecnie ponad sto takich planów, pozwalających na jednoznaczne wydawanie dyspozycji przy pozwoleniach na budowę i wciąż sporządzane są nowe. Wszystkie te dokumenty powstawały w oparciu o starannie przeprowadzane analizy stanu istniejącego, w których istotnym elementem były różnego typu zdjęcia lotnicze. Wykonane pionowo obrazy satelitarne i zdjęcia fotogrametryczne w skali 1:11000 pozwalają tworzyć fotomapy. Inne, wykonywane z ukosa, pozwalają tworzyć obrazy perspektywiczne zgodne z fizjologicznym postrzeganiem i percepcją przestrzeni przez człowieka.

Ciekawe było przygotowywanie dokumentacji dla rewitalizacji fragmentu Traktu Królewskiego czyli Krakowskiego Przedmieścia - jednej z najważniejszych ulic stolicy. Władze miasta potrzebowały detalicznych wizualizacji do szczegółowego projektu. W przypadku tak bogatej historycznie przestrzeni powszechnie stosowane wizualizacje komputerowe nie wchodziły w grę. Punktem wyjścia do namalowania akwarel obrazujących projekty zagospodarowania były zdjęcia z powietrza, ale z niskiego pułapu, pozwalające dostrzec wiele szczegółów architektonicznych. W pobliżu – na obszarze historycznej Warszawy - nie ma jednak żadnych wysokich budynków. Do wykonania zdjęć użyto zatem modelu samolotu zdalnie sterowanego.

Przykład wykorzystania obrazów lotniczych w projektowaniu Traktu Królewskiego przedstawiają dwa poniższe obrazy: zdjęcie lotnicze stanu istniejącego i wykonany na jego podstawie projekt.

Trakt Królewski – jeden z najciekawszych historycznie i najpiękniejszych architektonicznie szlaków Warszawy przeszedł w ostatnich latach wielką przebudowę. Ze zwykłej ruchliwej ulicy wielkomiejskiej zamienił się w elegancki trakt spacerowy z mnóstwem kawiarni, ogrodów, pełnych życia galerii artystycznych. Nawet pomnik Mikołaja Kopernika zyskał nowe otoczenie – ten który „wstrzymał Słońce i poruszył Ziemię” znalazł się w samym centrum układu słonecznego. Pomnik, do tej pory martwy, otoczony mityczną barierą zakazów administracyjnych, nagle zaistniał w przestrzeni publiczne w nowej roli. Obsiadany przez młodych ludzi stał się jednym z miejsc kultowych.

Cztery wieki patrzą na nas - można powiedzieć patrząc na to zdjęcie jednego z głównych placów Warszawy. Wykopaliska pod projektowaną odbudowę pałacu Saskiego pozwoliły dotrzeć do warstwy kulturowej sprzed czterystu lat znajdującą się pod Grobem Nieznanego Żołnierza. W sąsiedztwie odkrywek jeden z nowoczesnych, choć kontrowersyjnie usytuowanych budynków nowej architektury projektowanych przez światowej sławy architektów. W perspektywie Stare Miasto. Poszanowanie i zespolenie w jeden układ tak różnych elementów architektonicznych daje niepowtarzalną okazję stworzenia w prestiżowym centrum miasta nowatorskiego przestrzennego założenia urbanistycznego.

Nowoczesne technologie wspomagają projektowanie przestrzeni. Przestrzeń jednak trzeba nie tyle okiełzać, ale przede wszystkim zrozumieć. Być może poszukiwanie innych punktów widzenia, jakie przedstawiono na tej wystawie, zarówno merytorycznych (i związanych z nimi możliwości poznawczych), jak i emocjonalnych (odnoszących się do wartości estetycznych) pozwala szerzej spojrzeć na środowisko i na nas samych na tym tle.

Na zdjęciu jedna z wizualizacji Warszawy 3D w wykonaniu inż. arch. Rafała Szczepańskiego, jako jeden z elementów przygotowywanej przez autora Obrazowej Bazy Danych – wirtualnej przestrzeni historycznej, współczesnej i przyszłej, w której wszelkie informacje są powiązane z przestrzenią. W wirtualnej przestrzeni powstanie równoległe miasto. To wcale nie jest odległa perspektywa.


 
SAMPER

tel. kom. (+48) 602 760031