BLASTOCYSTA
Fig. Zdjęcie zarodka spod binokularu - obserwacje
przyżyciowe. Blastocysta.
Kompaktny
zarodek w stadium około 30 komórek przekształca się w wypełnioną płynem blastocystę.
Proces powstawania blastocysty (blastuli u ssaka) nazywany jest kawitacją.
Dzięki wytworzeniu w procesie kompakcji ścisłych połączeń pomiędzy
blastomerami wewnątrz zarodka tworzy się blastocel (jama
blastocysty). Jest to jama wypełniona płynem, który jest transportowany
z blastomerów przez pompę sodowo-potasową zależną od ATP. W wyniku
aktywnego transportu jonów (Na+,
Cl-, K+,
Ca2+, Mg2+)
z płynu otaczającego zarodek do jamy blastocysty powstaje gradient
stężenia jonów. Dzięki niemu na drodze osmozy do rozszerzającego się
blastocelu wnika woda. W wyniku dalszego działania pompy
sodowo-potasowej zachodzi dalsze rozszerzanie się blastocelu wskutek
nagromadzania się płynu. Proces ten ułatwia wyjście wyrośniętej
blastocysty z otaczającej ja do tej pory osłonki przejrzystej. Dzięki
temu pozbawiona osłonki przejrzystej blastocysta łączy się mikrokosmkami
pochodzącymi z trofoblastu z mikrokosmkami nabłonka błony śluzowej
macicy.